همه‌چیز درباره سامانه جامع تجارت ایران

استفاده از فناوری در راستای تسهیل فرآیندها و افزایش سرعت انجام امور کسب‌وکارها از چند سال پیش شدت بیشتری گرفته است. این روزها سرعت اهمیت بیشتری پیداکرده است و البته چاشنی دقت تأثیر خاصی بر اهمیت آن گذاشته است. شاید حتی بتوان توسعه تجارت در عرصه بین‌الملل را مرهون تلاش‌هایی که در زمینه آسان‌سازی تجارت بین‌الملل شده دانست.

 یکی از مواردی که تأثیر زیادی در تسهیل تجارت در عرصه جهانی داشته و دارد، سامانه جامع تجارت ایران یا همان سامانه ثبت سفارش کالا است. پیشنهاد می‌کنیم اگر با سامانه جامع تجارت ایران آشنایی ندارید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

چرا سامانه جامع تجارت ایران تشکیل شده است؟

به‌واقع انجام تشریفات گمرکی و سرعت انجام مکاتبات و تبادل اسناد در این زمینه این روزها نقش مهمی در توسعه تجارت بین‌الملل، توسعه‌ی بازاریابی بین الملل و به دنبال آن توسعه اقتصادی کشور دارد.

 در کشور ما با توجه به نیازهای قانونی، اقدام به صادرات و واردات پیچیدگی‌های اداری خود را دارد و لازم است که اطلاعات و اسناد موردنیاز بین نهادهای مختلف رد و بدل شود.

در حقیقت بوروکراسی سابق اداری دیگر جوابگوی دنیای مدرن تجارت نبود. به همین دلیل سامانه جامع تجارت به آدرسwww.ntsw.ir (سامانه جامع تجارت الکترونیک) شکل گرفت و در دسترس عموم قرار دارد.

سامانه جامع تجارت چیست؟

سامانه جامع تجارت یک سامانه برای یکپارچه‌سازی و نظارت بر فرایند تجارت است و هدف آن ایجاد یک سامانه واحد برای بازرگانان در حوزه تجارت خارجی و فعالان اقتصادی در حوزه تجارت داخلی طراحی شده است.

شکل‌گیری این سامانه که زیر نظر مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (یکی از سازمان‌های تابع وزارت صنعت، معدن و تجارت) است کاهش پدیده قاچاق و انجام مبادلات تجاری در راستای مبادی قانون است.

سامانه جامع تجارت ایران به دو زیرسامانه و سه سامانه جانبی قابل تقسیم است:

• زیرسامانه حوزه تجارت داخلی: مدیریت کلیه امور مرتبط با انتقال مالکلیت، مکان و نگهداری در حوزه کالای هدف
• زیرسامانه حوزه تجارت فرامرزی: مشاهده و پیگیری و جلوگیری از ورود تکراری اطلاعات کلیه فعالیت‌های مرتبط با امور بانکی و بیمه‌ای، حمل‌ونقل، اخذ مجوزها و امور گمرکی

• سامانه جانبی رهگیری: مدیریت شناسه‌های رهگیری و پاسخ به استعلام‌های مرتبط
• سامانه جانبی شناسه کالا: ثبت اطلاعات شناسه کالا و شناسنامه مرتبط
• سامانه جانبی جامع انبارها: مدیریت ورود و خروج کالا از مراکز نگهداری در حوزه کالای هدف

سامانه جامع تجارت ایران، قلب گمرک و بازرگانی

سامانه جامع تجارت الکترونیک یا همان سامانه ثبت سفارش کالا، یک نوع از سامانه یکپارچه‌سازی و نظارت بر فرآیندها در تجارت است که قرار است پل ارتباطی بین تجار و بازرگانان، با دستگاه‌های ذی‌ربط در زمینه تجارت بین‌الملل باشند.

سامانه جامع تجارت برای اولین بار در تاریخ 5 مرداد 1395 در دسترس کاربران قرار گرفت و به‌طور رسمی از آن بهره‌برداری شد. اکنون تجار و بازرگانان، اموری مثل ثبت سفارش کالا، اخذ مجوزهای ورود و استعلام کارت بازرگانی خود را با استفاده از سامانه تجارت و مراجعه به www.ntsw.ir انجام می‌دهند.

طبق اطلاعات به‌دست‌آمده در حال حاضر چنین سیستمی در 73 مورد دیگر از کشورهای جهان نیز راه‌اندازی شده و هدف آن‌ها نیز کمک به تسهیل و تسریع انجام امور تجارت بین‌الملل است. البته ممکن است در این کشورها نحوه کار این سیستم‌ها با آنچه که در سامانه تجارت ایران وجود دارد کمی متفاوت باشد

تقسیم بندی سامانه جامع تجارت ایران

1. سامانه جامع تجارت
2. سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا
3. سامانه شناسه کالا
4. سامانه سنجش اعتبار و رتبه‌بندی اعتباری
5. پرتال ارزی یا نظام یکپارچه معاملات ارزی نیما
6. سامانه جامع حمل‌ونقل
7. سامانه جامع امور گمرکی

جالب اینجاست که برخی از این بخش‌ها که اکنون زیرمجموعه سامانه جامع تجارت ایران هستند قبلاً هم وجود داشته‌اند، اما اکنون به‌صورت یکپارچه و هماهنگ فعالیت می‌کنند تا سرعت انجام مکاتبات، نقل‌وانتقال اسناد و اطلاعات و مدارک در کمترین زمان ممکن صورت گیرد. در واقع سامانه تجارت الکترونیک توانسته تشریفات و بوروکراسی‌های بیهوده و مشکل‌ساز را حذف کند و باعث کاهش مدت‌زمان و صرفه‌جویی در آن شود.

ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت

همانطور که گفتیم ثبت سفارش کالا اکنون از طریق سامانه جامع تجارت ایران انجام می شود. طبق قانون کشور برای واردات کالا به کشور باید از طریق سامانه جامع تجارت ایران ثبت سفارش انجام شود. این مجوز را سازمان وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می دهد که طبق آن ورود به یک کالا مجوز قانونی به دست می آورد ترخیص آن کالا از گمرک امکان پذیر می شود.

 البته بعضی از کالاها باید از سازمان های دیگر همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تاییدیه بگیرند که انجام پیچیدگی های این امور از طریق سامانه جامع تجارت ایران به حداقل رسیده و آن را تسریع بخشیده است.

تا چند سال پیش همه این امور به‌صورت حضوری انجام می‌شد، اما اکنون انجام این امور از طریق سامانه الکترونیکی جامع تجارت ایران امکان‌پذیر شده است. سامانه ی جامع تجارت حتی در زمینه حسابداری بازرگانی نیز تأثیرات خود را بجا می‌گذارد و تسهیل امور در زمینه حسابداری بازرگانی نیز به این شکل اتفاق می‌افتد. صورت های مالی نیز تحت تأثیر امور بین‌الملل و هزینه‌های آن دچار تغییراتی خواهند شد.

وظایف و مزایای سامانه جامع تجارت ایران

بر اساس آنچه در اساسنامه مرکز توسعه تجارت الکترونیک ثبت‌شده است 2 مورد زیر از مهم‌ترین وظایف سامانه و برنامه جامع تجارت به شمار می‌روند.

1. تسهیل تجارت با استفاده از ابزارها، امکانات و مدل‌های استاندارد تجارت الکترونیک در سطح ملی و بین‌المللی
2. ایجاد یک واحد تجاری مشخص و فراهم شدن زمینه برای تعاملات ملی و بین‌المللی در تجارت الکترونیک

اما سؤالی که در ادامه پیش می‌آید این است که سامانه تجارت ایرانیان چه مزایایی دارد و چطور می‌تواند باعث تسهیل در تجارت شود؟

این اتفاق در 3 مرحله رخ می‌دهد. در مرحله اول حضور فیزیکی و تکرار در ارائه اطلاعات حذف می‌شود، سپس فرآیندهای بیهوده و غیرکاربردی به همراه اسناد بیهوده از فرآیند انجام امور حذف می‌شوند و درنهایت دسترسی به سامانه‌های بین‌المللی ایجاد می‌شود.

دریافت شناسه کالا و خدمات از سامانه جامع تجارت ایران

طبق قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، برای ارسال صورتحساب الکترونیکی به این سامانه باید شناسه عمومی و اختصاصی کالا و خدماتی که می‌فروشید را دریافت کنید. البته دریافت شناسه اختصاصی کالا و خدمات هنوز(تا خرداد 1402) اجباری نشده است اما دریافت شناسه عمومی اجباری است.

یکی از راه‌های دریافت این شناسه‌ها مراجعه به سامانه جامع تجارت ایران است. روند دریافت شناسه عمومی به این صورت است که ابتدا باید به نشانی www.stuffid.tax.gov.ir مراجعه کنید و با جستجوی دسته کالا و خدماتی که ارائه می‌دهید، شناسه عمومی دریافت کنید.

البته هنوز برای برخی از کالاها در این سامانه شناسه عمومی تعریف نشده است. در صورتی که با این موارد روبرو شدید یا در آینده نیاز به دریافت شناسه اختصاصی کالا داشتید، باید به سامانه جامع تجارت به آدرس https://www.ntsw.ir رجوع کنید.