شيرهای پروانه ای در زمره شيرهای قطع و وصل محسوب می شوند كه قسمت محرک آنها از يک ديسک مدور كه دارای حركت دورانی 90 درجه هستند تشكيل يافته است. در صورتی كه شير كاملا باز باشد اين ديسک موازی جريان در خط لوله قرار می گيرد و حداكثر جريان عبوری را ممكن می سازد.

شيرهای پروانه ای از نظر فرم بدنه به دو صورت زیر تقسیم بندی می شوند كه هر كدام مزايای مربوط به خود را دارند:

• شیر پروانه ای ویفری (بدون فلنج)
• شیر پروانه ای فلنج دار